Waarom zouden we ons bemoeien met complexe en instabiele landen in West-Afrika? Omdat het echt kan helpen, aldus Koert Jansen en Kees Matthijssen. Zie het succes van een rijstfabriek in Sierra Leone.
Extreme armoede hangt als een donkere wolk boven de Afrikaanse landen ten zuiden van de Sahara, waarschuwt de Wereldbank. Naar verwachting zal in 2030 zo’n 80 procent van de allerarmsten wonen in landen als Niger, Mali en Burkina Faso. Daar drogen nu de geldstromen op vanuit zowel overheden als particuliere partijen.
Vreemd is dat misschien niet; de situatie in West-Afrika wordt steeds complexer. Kunnen we überhaupt nog bijdragen aan oplossingen? Willen we dat nog?
Toch is het kortzichtig om te denken dat we genoeg hebben aan onze eigen problemen. Veel West-Afrikaanse landen kampen met crises die gewelddadige conflicten voeden. Mede door corruptie ontbreekt het vaak aan stabiele regeringen. De opstand in Mali bijvoorbeeld, in 2012, was te wijten aan de marginalisatie van de bevolkingsgroep van de Toearegs in het noordelijk deel.
Klimaatverandering
Daarnaast zorgt het oprukkende jihadisme in grote delen van Mali, Burkina Faso en Niger voor honderdduizenden ontheemden. Dat zet de schaarse voorzieningen elders verder onder druk. Staatsgrepen, etnische spanningen en illegale handel zoals drugssmokkel zorgen voor nog meer geweld in de regio. De klimaatverandering en sterke bevolkingsgroei verergeren de problemen. Vooral in fragiele staten zijn de gevolgen groot, maar door politieke instabiliteit hebben klimaatinitiatieven nauwelijks kans.
Onze veiligheid
Het idee dat we deze problemen buiten Europa kunnen houden, is een illusie. De instabiliteit in de Sahel beïnvloedt nu al onze veiligheid. Vluchtelingenstromen houden aan, en de voedingsbodem voor extremisme blijft.
Maar we kunnen wel degelijk iets doen. Economische groei in de Sahel biedt volgens de Wereldbank een basis voor armoedebestrijding en weerbaarheid. Sierra Leone bouwde met geld van Canadees-katholieke, Nederlands-protestantse en Duits-Canadese mennonitische investeerders de grootste rijstfabriek van het land. Zo konden de afgelopen jaren honderdduizenden monden worden gevoed, kregen duizenden rijstboeren een stabiele afzet en is werkgelegenheid gecreëerd.
Investeren en samenwerken aan ontwikkeling biedt West-Afrika perspectief. Het is, wat ons betreft, allereerst onze christelijke opdracht om de naasten te helpen en een toekomst te bieden – koste wat het kost. Het opgeven van de armen is eenvoudigweg geen optie.
Bovendien helpt investeren in economische groei landen in West-Afrika om op eigen benen te staan. Gebeurt dit niet, dan zal de instabiliteit alleen maar toenemen, met grote gevolgen voor Europa.
Door:
Koert Jansen, directeur Incluvest en Fair Factory Development Fund
Kees Matthijssen, luitenant-generaal (buiten dienst) en voormalig Force Commander van de VN-missie Minusma in Mali.